1. Veel voorgangers
Als je rondkijkt in de parochies, gemeenten en instellingen (gevangenis, ziekenhuis e.d.)
zie je dominees, pastores, diakens, ouderlingen en parochianen voorgaan.
Veel van onze liturgie wordt aangereikt door dienstboek, missaal en de diverse ritualen; daarnaast zijn er altijd de plaatselijk gegroeide tradities en vormen.
Tenslotte heeft iedere voorganger een eigen stijl met zijn sterke en zwakke kanten.
Tot de voorgangers kun je ook de lectoren, de cantores inclusief de koren rekenen.
Ook zij houden rekening met het aangereikte materiaal en hebben eigen gewoonten.
en heel divers
Dit geheel leidt tot een grote rijkdom en diversiteit in parochies en instellingen
en soms tot conflicten rond (vermeende) rigiditeit of (veronderstelde) wildgroei.
Bij spanningen of conflicten doen priesters en pastoraal werk/st/ers, diakens en parochianen, lectoren en cantores
een beroep op ambt, competenties, regels of gegroeide gewoontes,
graven zich in in hun stellingen en komen niet of nauwelijks meer tot overleg.
Dat voorgaan zo gevoelig ligt is niet vreemd.
Het gaat over het zichtbare hart van het geloof;
bovendien staan de voorgangers zelf op het spel.
Het is een openbaar optreden, maar ook een heilig spel
dat de hele persoon raakt, lichaam en ziel, hart en handen.
Onze eredienst is in principe openbaar.
Er is een kleine, betrekkelijk constante groep die met regelmaat liturgie viert.
Een veel grotere groep viert zelden (kerst) liturgie.
Buitenkerkelijken maken de liturgie bij huwelijk of uitvaart mee.
Bij onze missionaire opdracht hoort
dat we niet alleen de nadruk op onze zending leggen in de liturgie,
maar dat de liturgie zelf ook wervend, intrigerend en verlangenwekkend is.
Dat vraagt goede en authentieke voorgangers.
2. Liturgische performance
In de theologisch opleiding is weinig aandacht voor de praktische liturgische vorming Daarbij is haast geen gelegenheid waar de diverse voorgangers
elkaar oefenend zien voorgaan en leren waarderen.
De diverse voorgangers/spelers in de liturgie leren elkaar dus niet in een veilige oefensituatie feedback geven.
Ze ontdekken ook niet wat de een heilig is of wat kostbaar en kwetsbaar is voor de ander.
3. Voorgaan met lijf en leden
zo heet een boek van Willem Marie Speelman en Andries Govaart
dat achtergrond en oefeningen geeft voor praktisch liturgische vorming.
In deze training zien de deelnemers elkaar in een oefensituatie voorgaan
en leren ze elkaar zorgvuldig feedback geven.
De begeleider zorgt voor een sfeer van veiligheid en vertrouwen
waarin feedback en aanwijzingen ontvangen kunnen worden
en de diversiteit van stijlen mag blijven bestaan.